Data: czwartek 25.01.2018, godz. 11:00
Prelegent: dr Marek Grajek
Tytuł: Sztafeta Enigmy. Odnaleziony raport polskich kryptologów.
Abstrakt: Sekret Enigmy nie był nigdy faworytem Klio. Już pierwsze relacje aliantów ze spotkania w Pyrach były podyktowane raczej emocjami niż troską o prawdę. Powojenne raporty z działalności Bletchley Park spisywali ludzie, którzy rolę Polaków znali w najlepszym wypadku z drugiej lub trzeciej ręki. Kiedy sekret został ujawniony w 1973 roku, Brytyjczycy i Amerykanie uznali to za działanie przedwczesne i otoczyli dzieje złamania Enigmy grubą warstwą dezinformacji, podchwyconej następnie przez historyków i przejętej od nich przez autorów książek sensacyjnych i filmowych scenariuszy. Potoczne wyobrażenie na temat dziejów złamania szyfru jeszcze dzisiaj jest kształtowane w większym stopniu przez podyktowane względami wielkiej polityki bujdy niż historyczną prawdę. Dlatego szkoda, że dokument stanowiący najpełniejsze podsumowanie polskiego wkładu w złamanie Enigmy, raport przekazany aliantom w lipcu 1939 roku, pozostaje nadal niedostępny dla historyków. Na szczęście udało się odnaleźć we francuskich archiwach inny dokument, stanowiący zapewne skrót raportu z Pyr. Jego zawartość pozwala zweryfikować wkład Brytyjczyków, Francuzów i Polaków w triumf nad szyframi Enigmy i podsumować najwcześniejszy okres alianckiej współpracy kryptologicznej.
Data: czwartek, 25.01.2018, godz. 16:00
Prelegent: prof. Clifford Cocks
Tytuł: The hidden discovery of public key cryptography.
Abstrakt: In my talk I will discuss the discovery of public key cryptography at Government Communications Headquarters in England during the period 1969 to 1974. The discoveries, which were called at the time “non-secret encryption” and were not disclosed publicly, remarkably parallel the later discoveries of Diffie and Hellman, and those of Rivest, Shamir and Adleman.
Wideo
Medale Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dla Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego
Medal Alumno bene merenti Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ustanowiony uchwałą Senatu UAM we wrześniu 2016 roku, przyznawany jest najwybitniejszym absolwentom Uczelni. Z okazji 85. rocznicy złamania szyfru Enigmy medalem tym uhonorowano pośmiertnie najbardziej znanych polskich kryptologów: Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego.
25 stycznia 2018 roku w Sali Lubrańskiego Collegium Minus odbędzie się ceremonia wręczenia medali Alumno bene merenti ich rodzinom. Uroczystość ta jest częścią kolejnego Dnia Kryptologii na UAM, specjalnej edycji corocznych Wykładów z Informatyki im. Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego. Dokładnie dziesięć lat temu pierwszy Dzień Kryptologii zainaugurował ten cykl wykładów ustanowiony uchwałą Rady Wydziału Matematyki i Informatyki w związku z 75. rocznicą zwycięstwa nad Enigmą. W czasie tych dziesięciu lat wykłady wygłosili: Marek Grajek, Andrew Odlyzko, Józef Pieprzyk, Avi Wigderson, Emo Welzl, Shafi Goldwasser, Johan Håstad, Noga Alon, Gil Kalai, Dermot Turing, ;Christos H. Papadimitriou. Nazwiska te dobitnie świadczą o najwyższej światowej randze cyklu.
25 stycznia 2018 roku, w czasie drugiego Dnia Kryptologii, wygłoszone zostaną wykłady Marka Grajka (Sztafeta Enigmy. Odnaleziony raport polskich kryptologów.) i Clifforda Cocksa (The hidden discovery of public key cryptography).
Program
25.01.2018 r. | |
10:00 | Złożenie kwiatów pod pomnikiem |
11:00 | Uroczystość wręczenia medali ALUMNO BENE MERENTI przyznanych pośmiertnie polskim kryptologom Marek Grajek Sztafeta Enigmy. Odnaleziony raport polskich kryptologów. |
15:30 | Spotkanie w Klubie Profesorskim WMiI |
16:00 | Clifford Cocks The hidden discovery of public key cryptography. |
Prelegenci
Dr Marek Grajek to z zawodu kryptolog i informatyk, a z zamiłowania historyk. Jest konsultantem w zakresie zastosowań kryptologii w obrocie finansowym i na rynkach kapitałowych. Był jednym z pomysłodawców wzniesienia w Poznaniu pomnika przypominającego zasługi polskich kryptologów, jak i autorem wielu innych inicjatyw z nimi związanych. Jego książka Enigma. Bliżej prawdy zwyciężyła w 2008 roku w plebiscycie czytelników w konkursie na najlepszą Książkę Historyczną Roku. Marek Grajek jest również autorem wielu innych książek i opracowań, w szczególności Narodziny kryptologii matematycznej (z Leszkiem Gralewskim), Maksymilian Ciężki: 1898-1951 (wraz z Barbarą Ciężką), Nie tylko Enigma: Ryba, która przemówiła. Dokładnie 10 lat temu - 25 stycznia 2008 roku - Marek Grajek swoim wykładem Strażnicy kłamstw zainaugurował cykl Wykładów z Informatyki im. Rejewskiego, Różyckiego i Zygalskiego.
Profesor Clifford Cocks (King’s College London) to brytyjski matematyk i kryptolog, który już w 1973 roku zaproponował protokół równoważny z jednym z obecnie najpopularniejszych asymetrycznych algorytmów kryptograficznych z kluczem publicznym (RSA), zaprojektowanym w 1977 przez Rivesta, Shamira i Adlemana. Ponieważ w tym czasie Clifford Cocks pracował dla brytyjskiego rządu (United Kingdom Government Communications Headquarters - GCHQ) odkrycie to pozostało tajne do 1997 roku. W 2001 roku Cocks opracował także jeden z pierwszych systemów infrastruktury klucza publicznego opartej o tożsamość. Od 2003 roku był głównym matematykiem w GCHQ i to w dużej mierze dzięki niemu powstał w 2005 roku Instytut Badań Matematycznych Heilbronna na Uniwersytecie w Bristolu. W roku 2008 Profesor Clifford Cocks został odznaczony prestiżowym brytyjskim Orderem Łaźni. Jest on doktorem honorowym Uniwersytetu w Bristolu (2008), Uniwersytetu Wschodniej Anglii (2009) i Uniwersytetu w Birmingham (2015). W roku 2010 otrzymał wraz z Ellisem i Williamsonem najwyższe odznaczenie przyznawane przez Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników - IEEE Milestone. W roku 2014 Clifford Cocks otrzymał Złoty Medal Instytutu Matematyki i jej Zastosowań, a rok później został wybrany członkiem Royal Society.